A. Kiến thức trọng tâm
1. Tìm hiểu một số kiểu văn bản tin tức
a) Bản tin: Bao gồm thời gian, địa điểm và sự kiện chính xác để thông báo cho độc giả. Các bản tin thường theo khuôn mẫu sau: nguồn tin – thời gian – địa điểm – sự kiện – diễn biến – kết quả.
b) Phóng sự: cung cấp tin tức và xây dựng tường thuật chi tiết, mô phỏng bằng hình ảnh, giúp người đọc có góc nhìn toàn diện, hấp dẫn và sinh động hơn.
c) Nghị luận: Thân mật, mộc mạc, châm biếm nhưng chứa đựng những tri thức, quan điểm, chính kiến về cuộc đời.
2. Nhận xét chung về văn bản tin tức và ngôn ngữ tin tức
Ngoài các thể loại báo chí chúng ta đã tìm hiểu ở phần 1, còn có nhiều thể loại báo chí khác như phỏng vấn, đưa tin, bài phê bình, trao đổi ý kiến, thư bạn đọc, hòm thư góp ý…
- Nếu phân loại báo chí theo phương tiện truyền thông ta có: báo nói, báo viết, báo điện tử…
- Nếu phân loại báo theo chu kỳ xuất bản sẽ có báo: ngày, báo tuần, báo tháng
- Phân loại theo lĩnh vực hoạt động xã hội có: Bản tin Lao động, Bản tin Kinh tế, Bản tin An toàn, Bản tin Đời sống Pháp luật, Bản tin Văn hóa, Bản tin Văn nghệ,..
- Nếu phân theo đối tượng độc giả có: báo thiếu nhi, báo phụ nữ, báo tuổi trẻ, báo thiếu niên tiền phong,…
- Ngữ âm – Viết: Người nói phải rành mạch, nói đúng, tôn trọng người nghe, người viết phải viết đúng
- Ngữ pháp: Câu rõ ràng, chính xác, thường sử dụng các mẫu ngữ pháp cụ thể.
- Từ ngữ: Sử dụng từ vựng quốc gia, nhiều ngôn ngữ phù hợp với loại bài viết và có thể sử dụng các ngôn ngữ đặc biệt.
- Tu từ: sử dụng ngôn ngữ phù hợp với từng thể loại
- Bố cục: Trình bày rõ ràng, dễ hiểu.
Mỗi danh mục đều có yêu cầu về ngôn ngữ riêng. Chẳng hạn ngôn ngữ tin bài, ngôn ngữ phóng sự, ngôn ngữ ký họa… Mỗi loại tin tức có những quy ước khác nhau.
Chức năng của ngôn ngữ thời sự: Tuy có nhiều phong cách, hình thức như vậy nhưng chức năng chung của ngôn ngữ thời sự là đưa tin tức thời sự, phản ánh dư luận, dư luận xã hội. đồng thời thể hiện quan điểm, chủ trương của tờ báo nhằm thúc đẩy xã hội phát triển.
Phạm vi của ngôn ngữ thời sự: do phạm vi thông tin rộng bao trùm nhiều mặt hoạt động xã hội. Vì vậy, ngôn ngữ báo chí không giới hạn trong một lĩnh vực nào cả. Có thể nói nó bao trùm hầu hết các phạm vi ngôn ngữ của xã hội.
Cách sử dụng ngôn ngữ tin tức:
Thuật ngữ báo chí là ngôn ngữ dùng để thông tin thời sự trong nước và quốc tế, phản ánh dư luận xã hội và dư luận xã hội, thúc đẩy tiến bộ xã hội. Ngôn ngữ báo chí được sử dụng trong các thể loại tiêu biểu như tin tức, phóng sự, ký họa…
