Ngành
Khái niệm
ngành công nghiệp được gọi là industry trong tiếng Anh.
Công nghiệp là ngành sản xuất vật chất, bao gồm các hoạt động:
– Khai thác của cải vật chất có sẵn trong tự nhiên mà sức lao động của con người chưa động tới.
– Chế biến sản phẩm khai khoáng và chế biến nông sản.
– Sản xuất công nghiệp còn bao gồm cả việc sửa chữa máy móc, thiết bị và vật tư tiêu hao.
Do đó, tất cả các hoạt động khai thác, chế biến và sửa chữa nói trên, không phân biệt quy mô, hình thức, không phân biệt loại công cụ lao động, hay bằng máy móc bán cơ giới hiện đại. Khí cụ, hay những công cụ thô sơ dựa trên sức lao động và sự khéo léo của đôi bàn tay và bàn chân của người lao động, được xếp vào ngành công nghiệp.
Khác với các thành phần kinh tế khác
– Công nghiệp khác với nông nghiệp ở chỗ:
Nông nghiệp kết hợp sức lao động của con người với sự phát triển tự nhiên của sinh vật để tạo ra sản phẩm nông nghiệp.
Trong quá trình sản xuất ra sản phẩm, lao động của con người chỉ làm tăng dinh dưỡng cho nông sản chứ không làm thay đổi cấu trúc, tính chất, hình thức, công dụng của sản phẩm như công nghiệp.
– Ngành công nghiệp khác với ngành xây dựng ở chỗ:
Các ngành công nghiệp chính là khai khoáng và chế biến, trong khi ngành xây dựng cơ bản chủ yếu là xây lắp.
Các sản phẩm trong ngành xây dựng về cơ bản đều ở một địa điểm nhất định, nơi sản xuất đồng thời cũng là nơi tiêu thụ, sản phẩm sau khi hoàn thành thì thay đổi địa điểm sản xuất.
Sản phẩm công nghiệp lưu thông được, địa điểm sản xuất tương đối ổn định.
Sản phẩm trong ngành xây dựng cơ bản được sản xuất theo đơn vị sản phẩm và phải thiết kế, chế tạo từng sản phẩm.
Sản phẩm công nghiệp có thể sản xuất theo lô, quy trình sản xuất tương đối ổn định.
– Ngành này khác với ngành vận tải đường bộ ở chỗ:
Là ngành tạo ra sản phẩm mới cho xã hội nhưng ngành vận tải đường bộ không tạo ra sản phẩm mới cho xã hội mà chỉ làm tăng giá trị cho sản phẩm.
– Suất ăn công nghiệp khác với suất ăn công nghiệp, thương mại ở chỗ:
Công nghiệp thương mại không khai thác, chế biến hay sửa chữa các sản phẩm xã hội như công nghiệp, mà chỉ đơn thuần là phân phối và tiêu thụ hàng hóa.
– Công nghiệp khác với công vụ và đời sống:
Ngành công ích, phục vụ đời sống không sản xuất ra sản phẩm cho xã hội mà chỉ phục vụ trực tiếp đời sống của con người.
Ví dụ: Tiệm cắt tóc, giặt là, chụp ảnh, cấy ghép nha khoa, vẽ ma thuật, khắc con dấu, đánh máy, thay bồn cầu, văn phòng chi nhánh chịu trách nhiệm cấp nước, chăm sóc vườn tược, v.v. Nó thuộc ngành công ích và phục vụ đời sống chứ nó không thuộc ngành công nghiệp.
(Tham khảo: Nghị quyết 486-tctk/cn quy định phân ngành nghề đặc thù trong ngành và bảng phân loại nghề đặc thù trong ngành)